Aanspreekvormen in de Elle
De Elle: een blad met beautyweetjes, recepten, fashion en modellen. Een blad met Christian Dior, Doutzen Kroes en Karl Lagerfeld op de cover. Een blad vol artikelen over modeonderwerpen, die veel vrouwelijke lezers over de hele wereld interesseren. Maar is dit wereldwijd verspreide magazine in werkelijkheid zo wereldwijd als dat het lijkt? Verschilt de Duitse Elle van de Nederlandse en Franse variant? Is ook de Elle onderhevig aan culturele aanpassingen?
In ons contrastief onderzoek zijn wij ingegaan op de aanspreekvormen en de directheid van interviewvragen in het Duits, Frans en Nederlands van het modemagazine Elle. De centrale vraag bij het onderzoek was: Op welke manier wordt de mate van directheid in de interviews van het tijdschrift Elle cultureel aangepast aan de Franstalige, Nederlandstalige dan wel Duitstalige lezer?
In de interviews werd gekeken naar de aanspreekvormen en de directheid van de vragen. Wordt de informele of formele aanspreekvorm gebruikt? Hoe uitgebreid wordt de vraag geformuleerd? Wordt er gebruik gemaakt van de gebiedende wijs?
Uit onze analyse blijkt dat in alle interviews in het Nederlands de informele aanspreekvorm (jij, jullie, je) wordt gebruikt, terwijl in het Frans (vous) en het Duits (Sie) in alle gevallen de formele aanspreekvorm aanwezig is.
De manier van vraagstelling in de interviews verschilt per taal ook in de mate van uitgebreidheid van de zinnen. In het Duits worden de vragen uitgebreid ingeleid en bestaan deze uit volledige zinnen. Daarentegen wordt in het Frans en het Nederlands vaak volstaan met een paar woorden en komt er geen werkwoord in de zin voor. In de Nederlandse interviews kwamen deze korte vraagstellingen het meeste voor.
De gebiedende wijs blijkt in geen enkele taal een gebruikelijke plaats in interviews in te nemen. Slechts in een aantal Nederlandse en Franse vragen komt deze voor. De gebiedende wijs is te direct en komt onbeleefd en dwingend over. Waarschijnlijk is het zeldzame gebruik daarvan in de interviews vooral het resultaat van bewerking van de redactie van de Elle. De gebiedende wijs heeft dan vooral een functie voor de lezer: Het maakt het artikel aantrekkelijk en overzichtelijk.
Ons onderzoek bewijst dat het Nederlands en het Frans directer zijn dan het Duits. Het Frans blijkt redelijk veel directe kenmerken in de vraagstellingen te vertonen, ondanks het gebruik van de formele aanspreekvorm ‘vous’. Het Nederlands is de meest directe taal.